Geçtiğimiz yıl New Yorker'da "tilkilerle ilgili hikayeler bize kendimiz hakkında neler anlatıyor?" konulu bir yazı okumuştum ve Goethe'nin Kurnaz Tilki'si de yazıdaki örnekler arasındaydı. Bu yazıda da belirtildiği gibi, George Orwell'den La Fontaine'e kadar pek çok yazar var insanları ve toplumu eleştirmek için hayvanları kullanan. Goethe de Kurnaz Tilki'de hayvanların en uyanığını başrole alarak bir yandan karanlık, bir yandan da eğlenceli bir hikaye kaleme almış; çocuklar olduğu kadar yetişkinlerin de okuması gerektiğini düşündüğüm ve okumaktan keyif alacakları bir hikaye.
Aslan'ın başkan olduğu bir krallıkta Kurnaz Tilki'nin başı beladan çıkmıyor. "Suç" olarak görülen pek çok hareketinden sonra (Tavşan Kardeş'i yemek, Karga'nın karısını gagalamak, Ayı'yı tuzağa düşürmek gibi) bir nevi mahkeme karşısına çıkıyor. İdamına karar verilse de süper kurnaz olduğu için tilki, bir şekilde tüm bu suçlamalardan sıyrılmayı beceriyor. Nasıl mı? Diğer hayvanların hisleriyle, istekleriyle, tutkularıyla ve hırslarıyla oynayarak.
Hep şunu söylüyorum: ne kadar gelişirsek gelişelim, yeni teknolojiler, yeni tedaviler, her şeyi yapmanın kolay yolunu keşfedersek keşfedelim, insan hep insan. Ve bence tarih bu nedenle kendini tekrar edip duruyor. 1749-1832 yılları arasında yaşayan Goethe'nin Kurnaz Tilki'si de bence bundan dolayı bugün halen güncel, herkese hitap eden bir hikaye. Kurnaz Tilki'nin zamansızlığına örnek vermek gerekirse:
- "Aklı kıt olanlar böyledir, umutla avunurlar."
- "Suçluyu cezalandırmak elindeyken ceza vermeyen, suçlu durumuna düşer."
- "...kimileri kendi suçlarını örtbas etmek için başkalarını suçlarlar."
- "Bizim soylu Kral özellikle kimleri sever sence? Kendisine pay verenlerle kendisine kul olanları sever."
- "Hırsızın küçüğüysen, aman vermezler sana, canına okurlar. Ama büyük çapta hırsızsan, o başka, Ülkeleri, sarayları yönetmek senin işin olur o zaman."
Tanıtım Yazısı:
"Kurnaz Tilki", büyük Alman ozanı Goethe'nin bundan iki yüzyıl önce yazdığı bir kitap. Goethe, bu kitabında, devleti yönetenlerin iç yüzlerini, bir masal havası içinde anlatıyor. Bu kitapta Ormanlar Kralı Aslan ve çevresindekilerle, halktan biri olan "Kurnaz Tilki"nin çatışmaları, sürtüşmeleri ilginç bir serüven biçiminde dile getiriliyor. Gerek ilkokul, gerekse ortaokul çağındaki çocukların severek okuyacakları bir kitap.
Buradan satın alın; Kurnaz Tilki - Johann Wolfgang Von Goethe
Bu kitapla ne içilir: Muzlu süt
Bu kitapla ne dinlenir: Ylvis - The Fox (What Does the Fox Say?)
0 comments:
Post a Comment